หลังจากบล็อกเรื่อง Blockchain เมื่อปลายปีที่แล้ว ก็ไม่ได้เขียนเกี่ยวกับ Cryptocurrency เท่าไหร่เลย ... เอาจริง ๆ บล็อกก็แทบไม่ได้เขียนเลยตามที่บอกไปเมื่อบล็อกที่แล้วนั่นแหละ ฮ่า ๆ ๆ
ช่วงพักหลังไม่ค่อยสนใจด้านมือถือละ ถือเป็นครั้งแรกในรอบสิบกว่าปีเลยที่ไม่ค่อยได้แตะงานด้านนี้ ส่วนตอนนี้หันมาสนใจด้าน VR, AR, Machine Learning, Blockchain และ Cryptocurrency มากขึ้นเพราะมันเป็นเรื่องใหม่ รู้สึกว่ามันเป็นเรื่องที่น่าตื่นเต้นและเป็นอนาคต
พูดถึงในวงการ Cryptocurrency วันนี้มีเรื่องใหญ่เกิดขึ้นคือ กรณีศึกษาของ Confido ที่มูลค่าพุ่งสูงปรี้ดในเวลาอันสั้นมาก (27 เท่า) ก่อนที่กลุ่ม Dev จะประกาศข่าวร้ายและหอบเงินหนีหายเงียบไปเป็นที่เรียบร้อย นับเป็นอีกหนึ่ง Scam (การหลอกลวง) ครั้งใหญ่ที่เกิดขึ้นในวงการนี้
เห็นมีคนสนใจเรื่องนี้เยอะ และส่วนตัวก็คิดว่าเรื่องนี้น่าจะเป็นเรื่องราวที่สอนคนที่จะมาเล่นตลาดนี้ได้ดีพอสมควร ก็เลยหยิบเรื่องนี้มาเรียบเรียงและเขียนให้อ่านกันครับ
Confido คืออะไร
Confido เขียน Tagline โปรดักส์ตัวเองไว้ว่า
Safe and trustless cryptocurrency payments
มีแนวคิดค่อนข้างง่าย ๆ และตรงไปตรงมาคือ ระบบที่ Hold เงินไว้ให้ตอนซื้อขายสินค้า และรอให้ผู้รับได้รับสินค้าก่อนถึงจะปล่อยเงินให้กับผู้ขาย ทำวีดีโอนำเสนอได้สวยงาม (แต่โดนถอดออกจาก YouTube ไปแล้ว) และมีดีไซน์แอป ฯ ให้ดูด้วยนะ
ตัววีดีโอและ UI ถือว่าทำได้ดูดี แต่ระบบไม่ได้มีอะไรใหม่ เอาจริง ๆ ทำเป็นโปรเจคทดลองสำหรับมือใหม่ที่อยากเขียน Solidity (ภาษาโปรแกรมสำหรับเขียน Smart Contract บน Ethereum Network) เลยก็ยังได้ ที่จะยากก็แค่การทำงานร่วมกับ Logistic อย่างพวก FedEx, DHL ฯลฯ ซึ่งถ้าทำได้จริง ๆ ก็คงมี API ให้เรียกใช้แบบง่ายมาก ๆ อีกเช่นกัน โดยรวมแล้วเราว่ามันทำง่ายมาก ๆ และไม่มี Competitive Advantage ใด ๆ เลย
อย่างไรก็ตาม การ Raise โปรเจคนี้ก็ประสบความสำเร็จอย่างล้นหลามได้ไม่ยาก จะทำไมนั้นขอให้อ่านต่อไป ถือเป็นบทเรียนสำคัญสำหรับคนจะลงทุนด้านนี้เลยหละ
ทีมดูน่าเชื่อถือ มี Social Profile ครบทุกคน
ทีมทุกคนดูมีตัวตนอยู่จริง มี LinkedIn ถูกสร้างไว้และมีประวัติที่น่าสนใจ เช่น Joost van Doorn เคยทำงานที่ eBay มาก่อน เป็นต้น
และด้วยเหตุผลนี้ ทำให้คนรู้สึกเชื่อถือในผลงานไปโดยปริยายนั่นเอง
แต่ถามว่า LinkedIn แต่ละคนเป็นของจริงหรือเปล่า ... อันนี้ก็บอกไม่ได้อีกเช่นกัน ใครก็สร้างได้ป่ะ ?
ขอ Raise $400,000
พักหลัง ICO จะเน้น Raise หลักล้านเหรียญเป็นอย่างน้อยเสมอ แต่มีเจ้า Confido นี่แหละที่ขอ Raise แค่ $400,000 เท่านั้น โดยเปิดขายที่ 1 CFD = 0.0443 USD ทั้งหมด 15,000,000 CFD และที่มีขายก็จะมีแค่ 60% เท่านั้น สรุปแล้วคือ Public Sale อยู่ที่ $240,000 หรือ 9,000,000 CFD
ดูไม่มีอะไร แต่คนก็ลงเต็มใน 40 วินาที
และด้วยการที่ขอ Raise ไม่เยอะ ทำให้การขายก็สำเร็จลุล่วงภายใน 40 วินาทีเท่านั้น
อย่างไรก็ตาม ทุกอย่างถูกควบคุมด้วยกลุ่มนักพัฒนา ทำให้เราไม่รู้จริง ๆ หรอกว่า Token ขายได้ $240,000 จริงหรือเปล่า หรือเป็นแค่ตัวเลขหลอก ๆ ขึ้นมา แต่มันก็ทำให้ผู้คนหันมาสนใจได้เยอะมาก
เข้า Exchange ทันทีหลังปิด Public Sale
การขายวางไว้ระหว่าง 28 ตุลาคม - 7 พฤศจิกายน และมันก็เข้า Exchange ทันทีในวันที่ 7 ซึ่งถือว่าทำได้เร็วมาก ๆ เมื่อเทียบกับ ICO รายอื่น
และจากการที่การ Raise หมดเร็วมาก ๆ แถมยังมี Token ในระบบน้อยสุด ๆ (9 ล้าน CFD) ทำให้ราคาก็เลยพุ่งขึ้น 10 เท่าทันทีตอนเข้า Exchange จากนั้นก็ขึ้นไปอีกเรื่อย ๆ จนพีคสุดที่ 27 เท่า (Market Cap $10.8 ล้าน) ในวันที่ 14 พฤศจิกายน จากนั้นก็ค่อย ๆ ปรับตัวลงมาเรื่อย ๆ ตามปกติของตลาด Crypto
จนกระทั่งเช้าวันที่ 20 พฤศจิกา ตามเวลาประเทศไทย อยู่ดี ๆ ก็มีบล็อกโผล่มาจาก Confido ที่ทำให้ตลาดสะพรึง ...
ประกาศว่ามีปัญหาด้านกฎหมาย
Founder ของ Confido นามว่า Joost van Doorn ออกมาบอกว่าตอนนี้บริษัทกำลังมีปัญหาทางด้านกฎหมายเกี่ยวกับสัญญาที่เซ็นก่อนหน้านี้ เนื้อหาตามนี้
To our community,
Thanks for always standing by us. We have achieved some incredible things these last two weeks, and the crypto space is beginning to notice us. However, we owe you an apology. Right now, we are in a tight spot, as we are having legal trouble caused by a contract we signed. We signed the contract with assurance from our legal advisor that there was minimal risk and it would not be an issue. I can’t and won’t go into details, but he was wrong. It is a problem.
We are trying our best to fight our way through this. As it currently stands, development has been delayed until a resolution is found. We are honestly not sure how long we will be delayed by, but we’re trying our best to get this behind us as fast as possible.
It is likely that we will be able to find a solution to rectify the situation. However, we cannot assure you with 100% certainty that we will get through this.
This announcement will shock a lot of people, and that’s understandable. I, Joost van Doorn, want to personally apologise for any financial damages this announcement will cause to people. It was never our intention to hurt investors; we didn’t see this coming.
We will keep you guys updated. Please join our announcement channel at https://t.me/joinchat/AAAAAENHpUJSHK7jzX6GZg
Regards,
The Confido team.
ถือเป็นประกาศที่เลวร้ายมาก ๆ ประกาศประหนึ่งจะปิดบริษัทกลาย ๆ ก็ว่าได้ แต่รายละเอียดกลับไม่มีเลย บอกแค่ว่ามีปัญหา ปัญหาอะไรก็ไม่บอก ถือเป็นข่าวร้ายเหนือข่าวร้ายเลยหละ ระหว่างที่คนรอคำตอบว่าเกิดอะไรขึ้น ตลาดก็พังไปเรียบร้อย
มูลค่าลดลงทันที 80%
หลังจากประกาศปุ๊บ กราฟราคาก็ดิ่งลงแบบน่าตกใจทันที 80% ในเวลาเพียง 15 นาทีเท่านั้น
ระหว่างนั้นกราฟยังนิ่ง ๆ อยู่เพราะคนรอคำตอบ แต่ยังไม่ทันได้คำตอบ ก็มีสิ่งที่เลวร้ายขึ้นอีกระดับเกิดขึ้น
ปิดทุกอย่างหนี
ช่วงที่ทุกคนรอคำตอบก็มีทั้งคนที่หมดศรัทธาแล้วกับคนที่ยังเชื่อมั่น แต่แล้วสุดท้ายคนกลุ่มหลังก็หายไปเพราะ Confido ปิดทุกอย่างหนีหมดไปซะดื้อ ๆ แบบไม่บอกไม่กล่าวเลย !
แน่นอน รวมถึง LinkedIn ของทุกคนก็หายวับ ไม่เหลือเลยแม้แต่คนเดียว
และนาทีนั้นทุกคนก็เข้าใจกันเป็นเอกฉันท์ว่า Confido นั้นเป็น Scam อย่างเป็นทางการจ้าาาา
ถอนเงินทิ้งหมด
Confido Contract Address ถูกถอนเงินทิ้งจนเกลี้ยงเหลือ 0 Ether เชิดเงินไปสบาย ๆ หลายสิบล้านบาท
โดนถอดจาก Kucoin
หลังจากที่ Confido ปิดทุกอย่างหนี Kucoin ซึ่งเป็น Exchange หลักของ CFD ก็ทำการถอด CFD ออกจาก Exchange เป็นที่เรียบร้อย
ตอนนี้ก็มีแค่ EtherDelta ที่ยัง List และเทรดกันได้อยู่
จบที่การเกือบไร้มูลค่า
มูลค่าล่าสุดที่คนยังมีการซื้อขายกันอยู่คือแถว ๆ $0.017 มีการเทรดกันอยู่ใน EtherDelta ซึ่ง ... นี่ก็ไม่เข้าใจเหมือนกันว่าทำไมยังมีคนซื้อ -0-
อย่างไรก็ตาม ราคานี้ก็ถือว่าต่ำมาก เพราะมันคือครึ่งนึงของราคา ICO เท่านั้น และมีคนจำนวนมากที่ลงเงินไปเยอะตอนราคาสูง ๆ เช่น ตอน $1 ตอนนี้ก็ลดลงไปเกือบ ๆ 60 เท่าทันที ...
ไปอ่านเจอใน Reddit มีคนนึงลงไป 3.3 ล้านบาท ตอนนี้มูลค่าล่าสุดคือ 5 หมื่นบาทเท่านั้น ... เครียดแทน
การค้นย้อนกลับพบว่าไม่มีใครมีตัวตนจริงเลย
หลังจากที่บอกไปด้านบนว่าแต่ละคนมี Social Profile ครบถ้วน แต่หลังจากที่เมื่อวานเกิดเรื่องก็เลยมีคนไปไล่ Track ว่าก่อนหน้านี้แต่ละคนเคยทำอะไรมาบ้าง ปรากฏว่า ... ไม่มีใครมีตัวตนสักคนเลยจ้าาา ชื่อปลอม รูปปลอม โปรไฟล์ปลอม ปลอมล้วนนนนน
โศกนาฏกรรมเรื่องนี้สอนให้รู้ว่า ...
จะเห็นว่ากระบวนการทั้งหมดจบในเวลาไม่ถึง 1 เดือนเท่านั้น เริ่มขาย ICO 28 ตุลาคม และก็ปิดหนีวันที่ 20 พฤศจิกายน ความเสียหายนี่สูงมากหลักหลายร้อยล้านบาท แต่อาจจะตามหาตัวผู้รับผิดชอบไม่ได้
นี่คือสิ่งที่คนจะเล่นตลาดนี้ควรเรียนรู้ไว้
1) ศึกษาตัวโปรดักส์ให้เข้าใจ ไม่เข้าใจก็อย่าลง - ตัว Whitepaper นั้นสำคัญมาก อ่านให้เข้าใจ ศึกษาตลาด ถ้าเข้าใจก็ลงได้ แต่ถ้าไม่เข้าใจก็ควรจะปล่อยผ่านเพราะมันจะกลายเป็นการพนันไป ไม่ใช่การลงทุน
2) ประเมินมูลค่าให้เป็น - บางคน Raise ไปโน่น 10 ล้านเหรียญ แต่มูลค่าโปรดักส์ถึงล้านเหรียญรึยังก็ไม่รู้ หรือบางคนขอแค่ $250K แต่ถ้าพิจารณาดูให้ดีจะรู้ว่ามันไม่พอในการทำโปรดักส์หรอก นั่นแหละ สิ่งที่สำคัญคือต้องประเมิน Market Cap และเรื่องเงินลงทุนให้เป็น ถ้าดูแปลก ๆ ก็ควรสงสัยไว้ก่อนเลย
3) ทีมสำคัญสุด ๆ - โปรไฟล์ของทีมนี่สำคัญเอามาก ๆ โดยเฉพาะอย่างยิ่งในตลาดที่ไม่มีการควบคุมแบบ Crytocurrency นี้ ใครจะมาหลอกลวงก็ได้ แถมไม่สามารถตรวจย้อนกลับได้ด้วยนะ อย่างกรณีนี้ LinkedIn ที่ถูกสร้างมานี่ของจริงรึเปล่าก็ไม่รู้ อาจจะปลอมทั้งหมดเลยก็ได้ ต้องค้นเยอะ ๆ ว่าคนนั้นมีตัวตนจริงรึเปล่า ไม่งั้นเค้าก็อาจจะหอบเงินหนีได้ง่าย ๆ เลย
คำแนะนำของเราคือถ้าเป็นไปได้ให้ดูว่ามีบริษัทใหญ่ Back อยู่มั้ย จะน่าเชื่อถือได้ง่ายที่สุดครับ
4) อย่าตามกระแส - คนจำนวนมากที่สูญเสียนั้นเกิดจากการที่วิ่งตามกระแส เห็นว่า Confido พุ่งขึ้นก็เลยเข้ามาตาม สุดท้ายก็กลายเป็นล้มละลายไปเลย นี่ก็เป็นอีกหนึ่งกรณีของ "การเล่นพนัน" นั่นแล
5) งบประมาณการหลอกลวงนั้นน้อยมากเมื่อเทียบกับเงินที่โกงได้ - วีดีโอนำเสนอและดีไซน์แอป ฯ นั้นถือว่าดูดีมาก แต่ถ้ามานั่งดูรายละเอียด ... เอาจริง ๆ งบประมาณในการทำก็อาจจะอยู่แค่หลักหมื่นบาทเท่านั้น แต่วงเงินที่เค้าหอบหนีไปก็โน่น หลักสิบหลักร้อยล้านบาทครับ ดังนั้นดูแค่ความสวยงามไม่ได้เลย
6) ระลึกไว้เสมอว่า Scam มีตลอด - ความคิดเริ่มต้นของการลงทุนใน ICO ใด ๆ คือ "ไม่ไว้ใจเป็น Default" แล้วค่อย ๆ ศึกษาทีละส่วนเพิ่มความไว้ใจ หากยังไม่เชี่ยวพอก็ขอคำปรึกษาจากคนที่เล่นมาก่อน ไม่งั้นสูญเงินฟรีแน่ ๆ
7) การลงทุนมีความเสี่ยง อย่าลงทุนด้วยเงินที่เสียไม่ได้ - ต้องยอมรับความเสี่ยงให้ได้ เวลาลงทุนให้ใช้เงินเย็นและเงินที่สามารถเสียได้เท่านั้น อย่าให้มันกระทบต่อชีวิต
เอาจริง ๆ นี่ยังไม่รู้ว่า Confido ตั้งใจ Scam หรือว่ามีปัญหาด้านกฎหมายจริง ๆ แต่อย่างไรก็ตาม ถ้าประเมินเป็นก็จะรู้ว่า Confido ไม่ควรเข้าไปเล่นเท่าไหร่ทั้งเรื่อง Market Cap และ Concept ของผลงาน ก็ถือเป็นบทเรียนใหญ่สำหรับวงการเลย
ก็หวังว่าคนไทยจะไม่เสียกับ Confido ไปเยอะนะครับ รอบนี้น่าจะเจ็บกันมากทีเดียว :(
กำลังแจ้ง FBI ตามจับตัว
ถึงแม้จะอยู่ในโลก Blockchain แต่ก็ยังพอตามจับตัวได้ เพราะล่าสุดทาง Tokenlot ออกมาบอกว่าสามารถสาวถึงตัวตนจริง ๆ บนโลกได้แล้ว 1 คน เพราะสามารถ Map Ethereum Address ที่ใช้จ่ายให้ Tokenlot ได้ว่ามาจาก Bittrex Account นึงซึ่งทำ Enhanced KYC ไว้ (การยืนยันตัวตน)
แต่กระนั้นก็ตาม อาจจะเป็น KYC ปลอมก็ได้ ต้องรอดูกันต่อไป ก็ปลอมกันขนาดนี้แล้วนี่นา ...
ไม่ใช่ Scam ตัวแรกและไม่ใช่ตัวสุดท้าย
ก็เป็นเคส Scam "ที่เผยตัวแล้ว" อีกหนึ่งตัวเท่านั้น มีอีกหลายในตลาดที่ Raise ไปมหาศาลแต่ยังไม่มีแม้แต่ Working Prototype ออกมาให้เห็น พวกนี้ทุกตัวมีโอกาสหอบเงินหนีได้หมดเลย ปีหน้าน่าจะเห็นกรณีศึกษาโผล่ขึ้นมาให้เห็นเยอะขึ้นเรื่อย ๆ จากการ ICO ในปีนี้
แน่นอนว่า Confido ไม่ใช่ตัวสุดท้ายแน่นอน ดังนั้นย้ำอีกทีว่า "จะลงทุนกับอะไรศึกษาให้เยอะ ๆ ครับ"
ด้วยความหวังดี จุ๊บ ๆ
ปล. อยากให้มี Regulation สักทีเหมือนกันนะ